Tien is perfect!

Tegenwoordig zijn we zo bekend met een telsysteem van tientallen - één, tien, honderd, duizend enzovoorts - dat we er niet bij stilstaan en het systeem met voeten, inches, mijlen en ponden als onhandig terzijde schuiven. Op één of andere manier is het systeem van tientallen zo gegroeid. Het had net zo goed anders kunnen zijn, zoals een systeem met acht als basis of met twintig. En wat te denken van het binaire systeem waar computers mee werken?

De Grieken en de Romeinen waren altijd al wel bezig met het nadenken over dit soort dingen. Aangezien telsystemen vast wel ergens een praktische toepassing hebben, heb je de garantie dan de Romeinse architect Vitruvius (± 85 - 20 v.Chr.) er een mening over heeft en dat heeft hij ook. Vitruvius bespreekt in zijn introductie op een boek over tempels over symmetrie en komt op de discussie tussen voorstanders van het telsysteem met tientallen en die van een telsysteem op basis van zestallen. Tientallen zijn perfect, want (Over architectuur III.1.5.):

[...D]e mensen van de Oudheid stelde het perfecte nummer vast op tien. Want de palm is gevonden uit het aantal vingers van de hand en de voet van de hand. Nogmaals, omdat tien natuurlijk perfect is omdat het bestaat uit de vingers van twee handpalmen, stelde Plato ook dat het nummer perfect is omdat het bestaat uit de individuele eenheden die door de Grieken monades worden genoemd. Maar zodra elf of twaalf worden bereikt, is het getal excessief en kan het niet meer perfect worden tot ze weer voor een tweede keer bij tien uitkomen; want de samengestelde delen van dat getal zijn de individuele eenheden.

Ik heb ook geen idee waar hij het over heeft!

Boekentip voor vandaag:
Vitruvius, The Ten Books On Architecture