Tot 40% extra korting op winters assortiment!

donderdag 15 maart 2012

"Alexamenos, vereer God!"

In het Oudheidkundig Museum op de Palatijn in Rome bevindt zich een stuk dat vermoedelijk in de eerste, tweede of derde eeuw van onze jaartelling tot stand is gekomen, maar nu nog relevant is:


Dit is een gekraste afbeelding, een beetje van het type "I was here" dat je op monumenten tegenkomt en het staat bekend als de Alexamenos Graffito of il graffito blasphemo (de godslasterlijke graffiti). Er zijn twee figuren afgebeeld, aan de linkerkant staat een man met een arm omhoog en aan de rechterkant staat een man met een kop van een ezel die gekruisigd is. Onder de afbeelding (hier duidelijker als tekening) staat:
AlEXAMENOS
CeBETE
QEWN
"Alexamenos, vereer God," staat hier, als bevel. Deze afbeelding geeft heel duidelijk aan wat de houding van veel Romeinen (en Grieken, dit is Grieks) en opzichte van de opkomende nieuwe godsdienst was. In een tijd waarin goden kracht uitstraalden was het vreemd dat er een god vereerd werd die bovenal bekend stond om het feit dat hij heeft geleden aan het kruis.  Wat is een god waard als hij je niet beschermt tegen de gevaren van de wereld en zich zelfs laat doden? 

2 opmerkingen:

  1. Ik denk niet dat dit door een Griek geschreven is, om eerlijk te zijn. Hoofdletters en kleine letters door elkaar, de letter C die in het Grieks niet bestaat en een spel- of grammaticafout; dat alles voor drie woorden. Sebete is gebiedende wijs meervoud, maar er kan ook sebetai bedoeld zijn; dan zou het betekenen "Alexamenos vereert [zijn] god." Ik denk zelf dat die laatste vertaling meer voor de hand ligt. Ik vermoed dat het Grieks gebruikt is om het geheel extra bespottelijk te maken, ongeveer zoals wij archaïsch Nederlands zouden gebruiken. Maar tot zo ver de details, want het is natuurlijk een duidelijke illustratie van hoe een groep opgeschoten Romeinse jongeren dacht over het geloof van Alexamenos.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Dat zou ook kunnen. Ik kan hier niet zoveel zinnigs over zeggen omdat mijn Grieks daar onvoldoende voor is. Of het nu vereer of vereert is, dat is wel belangrijk, maar niet essentieel voor het punt hier: Een soort Jyllands-Posten van 1700 jaar geleden.

    Dat van het bespottelijk maken door Grieks te gebruiken, dat vind ik een sterk punt. Er bestond een rare relatie tussen Romeinen en de Griekse wereld. Aan de ene kant waren het de grote filosofen en toneelschrijvers van de wereld, maar ze waren zó gay allemaal! Kijk Alexamenos eens weer zo'n gekke religie uit het oosten hebben gehaald! Overigens is Alexamenos een Griekse naam, dus wie weet heeft dat er wat mee te maken.

    BeantwoordenVerwijderen