Dan bouw ik mijn huis toch hier?

Van sommige mensen uit de geschiedenis vraag je je af hoe het kan dat deze niet veel bekender zijn. Iedereen kent figuren als Caesar en Alexander de Grote en mensen als Ramses II en Hannibal zijn ook bij velen bekend. Dat geldt niet voor één van de grondleggers van de Romeinse Republiek, Publius Valerius Publicola (gestorven in 503 of 499 v.Chr.). Publicola genoot in zijn tijd enorm veel aanzien en duikt op de merkwaardigste plaatsen op, zoals als "schrijver" van een aantal documenten over de Amerikaanse Grondwet uit de achttiende eeuw.

Publicola werd consul in Rome toen zijn voorganger Lucius Tarquinius Collatinus werd afgezet omdat hij familie was van de afgezette koning Lucius Tarquinius Superbus en daardoor weinig populariteit kon genieten bij de bevolking, wat hij ook deed. Dit ambt deelde hij met Lucius Iunius Brutus (die overigens ook familie van de oud-koning was, maar zijn naam mee had). 

Publicola kreeg een bijnaam, Poplicola ("Vriend van het volk") en dat was omdat hij besloot de plaats waar hij zijn huis wilde bouwen, op aandringen van de bevolking wijzigde. Volgens de Romeinse geschiedschrijver Titus Livius (59 v.Chr. - 17 n.Chr.) was het aanvankelijk Publicola's bedoeling geweest om zijn huis op een heuvel neer te zetten, maar in een tijd dat iedereen koningschap in zijn hoofd had en Brutus net gesneuveld was in een oorlog, zagen velen dit als een poging een koninklijk paleis te bouwen dat op de heuvel goed te verdedigen was. Publicola trad het volk tegenoet en Livius tekent het volgende op (Vanaf de Stichting van de stad II.7.): 

"[...] Zal dan geen enkele verdienste, zegt hij, ooit getest en goed bevonden worden door jullie, waardoor iemand vrijgesteld zal zijn van de aanvallen van verdachtmakingen. Kan ik het mezelf voorstellen dat ik, de bitterste vijand van koningen, ooit zal vallen voor het verlangen naar koningschap? Zou ik geloven dat ik, ook als ik zou ik wonen in de citadel en het Capitool, gevreesd zou worden door mijn landgenoten? Hangt mijn karakter bij jullie af van een dergelijke kleinigheid? Is mijn integriteit zo zwak gefundeerd dat het meer uitmaakt waar ik ben, dan wát ik ben? Het huis van Publius Valerius zal niet in de weg van jullie vrijheid staan, Romeinen. De Velische heuvel zal veilig zijn voor jullie. Ik zal niet alleen mijn huis naar beneden naar de vlakte halen, maar ik zal het beneden aan de heuvel bouwen, zodat jullie boven mij, een verdacht burger, kunnen wonen. Laat hen aan wie vrijheid vaster kan worden toevertrouwd dan aan P. Valerius op de Velische heuvel bouwen."

Deze veeg uit de pan voor de bevolking werd opgevolgd door een set wetten waar zij het zeker wel mee eens konden worden. Publicola bouwde een naam op en kan gezien worden als de eerste van de Grote Romeinen uit de Republiek.

Boekentip voor vandaag: Titus Livius, History of Rome Volume I