Wat is een staatsman?

Onder de belangrijkste erfgoederen uit de Oudheid wordt de Griekse filosofie (Metafysica) gerekend en daarvan wordt Plato (± 427 - 347 v.Chr.) vaak als één van de grootsten, zo niet de allergrootste, gezien. Plato maakt doorgaans gebruik van dialogen waarin hij verschillende personages tegen elkaar laat spreken en zo een onderwerp behandelt. 

In zijn werk Staatsman begint Plato door een Vreemdeling tegen Socrates Jr. te laten uiteenzetten hoe je een staatsman moet definiëren. Een staatsman bedrijft politiek en dat definieert hij door de kennis die daarmee gemoeid is, door steeds een tweedeling te maken steeds verder te verfijnen. Socrates Jr. blijkt het hier helemaal mee eens te zijn en maakt zijdelings bevestigende opmerkingen. De Vreemdeling vat samen waar ze tot dat moment aangekomen zijn. Politiek behelst volgens de Vreemdeling het volgende (Staatsman 267a e.v., met mijn opmerkingen tussen vierkante haken):

VREEMDELING: Laten we teruggaan naar het beginpunt en tot het eindpunt de draden van het gesprek aan elkaar knopen tot een definitie van het vakgebied 'politiek'.

SOCRATES JR: Uitstekend.

VREEMDELING:In de eerste plaats merkten we bij de louter theoretische kennis[niet praktisch dus] op dat er een deel is waarbij instructies [geen adviezen] worden gegeven. Door te vergelijken konden we zeggen dat in een deel ervan eigen instructies worden gegeven [dus niet van een ander]. Het grootbrengen van dieren [geen levenloze voorwerpen] is daarvan weer een onderdeel, en niet het geringste. Een van de mogelijkheden bij het grootbrengen van dieren is het grootbrengen in kuddeverband [dus niet met losse dieren]. Eén van de vormen van dat laatstgenoemde is het grootbrengen van lopende dieren [geen vissen of vogels]. Dáárin hebben we in het bijzonder de kennis onderscheiden die het houden van ongehoornde dieren bevat [sorry, schapen!]. Willen we die nog weer verdelen, dan moeten we liefst drie kenmerken vervlechten en ze onder de ene noemer 'het vakgebied dat zich richt op kudden van dieren die niet kruisen [dus geen paarden en ezels] brengen. Als onderdeel daarvan blijft, voorzover het om tweevoeters gaat [geen viervoeters dus], niets anders over dan het hoeden van mensen. En dáár zochten we naar, naar het vakgebied dat je zowel koningschap als politiek kunt noemen.

Behoorlijk omslachtig als je het mij vraagt, maar volgens Socrates valt hier niets op af te dingen. Ik leg mijn boekje nu maar weg, want de Vreemdeling kondigt aan dat hij dit nu verder gaat uitbouwen tot een definitie waar alles in zit...