Antieke historici zijn anders dan
moderne historici en dat zit hem in grote mate in de manier van
kijken naar de wereld toe. Een moralistische Tacitus
of een droge Diodorus
Siculus staan ver af van de huidige generatie. Eén schrijver is
een duidelijke andere stijl aangedaan en dat is Lucianus
van Samosata (±120
- ±180 n. Chr.). Hij is niet de
bekendste van alle schrijvers, maar zeker één van de
toegankelijkste. Hij schreef in een brief aan ene Philo hoe je een
goede historicus bent en daarin schrijft hij op zeer vermakelijke
wijze hoe het vooral niet moet. Eén van zijn favoriete historici,
Thucydides
heeft een bekende grafrede in de mond van Perikles gelegd.
Algemeen wordt aangenomen dat redevoeringen in historische werken het
werk van de historicus zelf zijn en niet van de redenaar die
geciteerd worden. Lucianus bevestigt dit en geeft een voorbeeld van
een hele slechte (Hoe word ik een goede historicus 26):
Hij begraaft Severianus dus met alle bijbehorende pracht en praal en laat daarna een zekere Afranius Silo, een centurio, de grafheuvel beklimmen, als een concurrent van Perikles. De man laat daarop zo'n stortvloed aan woorden los over de overledene dat, bij de Gratiën, de tranen me over de wangen liepen... van het lachen, vooral toen Afranius, onze redenaar, aan het einde van zijn toespraak begon te huilen en helemaal over zijn toeren al jammerend hun kostbare diners en drinkgelagen in herinnering riep. Daarna zette hij, in stijl van Ajax, de kroon op zijn werk: hij trok zijn zwaard en, zoals een held betaamt (zeker zo een als Afranius) stak hij zich boven op de grafheuvel voor ieders ogen dood. Bij Ares, hij had natuurlijk al veel eerder dood moeten vallen, nog voor hij die hele oratie op ons had losgelaten!
Toen de toeschouwers dat zegen, zegt onze auteur, waren ze allemaal vol bewondering en prezen Afranius de hemel in. Wat mij betreft, ik heb nogal wat bezwaren tegen zijn optreden, bijvoorbeeld dat het niet veel scheelde of hij had de soep en de vis gememoreerd en moeten huilen toen hij aan het gebak moest terugdenken. Maar wat ik hem het meest kwalijk neem is dat hij, voor hij zelf doodging, niet eerst de schrijver en regisseur van dit drama om zeep heeft geholpen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten